Гостинот од Њујорк, генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш, им се обрати на шефовите на држави и влади на Европската унија со драматични зборови: „Блиску сме до точката од која повеќе нема да може да се постигне цел од 1,5 степени. Затоа ни треба енергична акција“.
Гутереш повика на меѓународен договор за ограничување на глобалното затоплување на 1,5 степени пред 2030 година.
Оваа недела, Меѓународниот панел на ОН за климатски промени (IPCC), како и Меѓународната конференција за води, предвидоа брзо влошување на ситуацијата.
„Сметаме на тоа дека ЕУ ќе ги води неопходните процеси на промени, за да можеме уште еднаш да се фокусираме на целта до 2030 година“.
Гутереш побара брзо зајакнување на напорите за заштита на климата.
ЕУ има декларирана цел да ја направи својата економија климатско неутрална до 2050 година.
Гутереш вели дека ќе биде предоцна и мора да се случи неколку децении порано.
Спорот на Германија со Брисел околу дозволата за автомобили кои би возеле на „климатско неутрална сила“ од 2035 година изгледа како мала работа во споредба со глобалните проблеми.
Нема ни да биде тема на ова ниво.
Германскиот канцелар Олаф Шолц изјави дека разговорите со Европската комисија за одредбите во оваа област се веќе добро во тек.
ОН и ЕУ се единствени
Шефовите на држави и влади на земјите од Европската унија позитивно реагираа на барањата на Гутереш.
ЕУ укажа на бројните закони за заштита на климата што ги усвои.
Но, самитот во Брисел не ги промени целите на Европската унија – до 2035 година емисиите на јаглерод диоксид ќе се намалат за 55 проценти, за да достигнат нулта емисии во 2050 година.
Еден дипломат го нарече апелот на Гутереш „важен импулс“ за дебатата во Унијата.
Претставниците на Европската унија и првиот човек на Обединетите нации се согласуваат во оценката за глобалната ситуација.
Климатската криза, последиците од руската инвазија на Украина, последиците од пандемијата и растот на цените на светскиот пазар можат да имаат фатални последици за посиромашниот дел од човештвото.
„Гладот и сиромаштијата ќе се зголемат“, рече Гутереш.
Собраните шефови на држави и влади на ЕУ го поздравија фактот што Гутереш успеа да склучи договор меѓу Украина и Русија за извоз на жито.
Муниција за Украина
Вклучувањето на видеото на украинскиот претседател Володимир Зеленски донесе опис на ситуацијата во Украина за време на руската агресија.
Шефовите на држави и влади го одобрија планот за испорака на милион гранати во Украина оваа година, а ЕУ ќе одвои две милијарди евра.
Комесарот за надворешни работи на Европската унија, Јосеп Борел изјави дека земјите членки ќе ги испразнат магацините и за тоа ќе добијат отштета од Европската унија.
Тој додаде дека шефовите на држави и влади на ЕУ на самитот се договориле заеднички да нарачаат нови количества муниција од воената индустрија, што на индустријата ќе ѝ даде гаранции за проширување на капацитетите.
Дополнително, ќе треба да се ограничат и цените на артилериската муниција, кои минатата година се удвоија.
„Ако воведеме заеднички набавки, воената индустрија навистина може да го удвои своето производство, што досега не се случи“, рече естонската премиерка Каја Калас, голем поборник за снабдување со муниција на Украина.
Сепак, потребите на Украина се многу поголеми од милионите гранати што ги вети ЕУ.
Украинското Министерство за одбрана соопшти дека дневно се истрелуваат 7.000 гранати од 155 милиметри.
Тоа се 2,5 милиони гранати годишно. И само за тој калибар. Не се вклучени тенковска муниција, противвоздушни пушки и хаубици.
Експертите предупредуваат дека зголемувањето на производството е ограничено со недоволно количество барут и експлозиви ТНТ.
Моментално се увезуваат од Јужна Кореја.
Премиерот на Естонија изјави: „Брзата испорака на муниција во Украина е одлучувачка, бидејќи може да донесе пресврт во војната“. Украина добива голема количина муниција и од Соединетите Американски Држави“.
Веројатно, украинскиот претседател Зеленски ги повторил своите барања за снабдување на Украина со борбени авиони и ракети со долг дострел.
Досега Европската унија беше воздржана во овој поглед. Полска вети дека ќе испорача неколку авиони, а Германија сѐ уште е резервирана.
Еден се издвојува
Германскиот канцелар Олаф Шолц ја пофали соработката на Европејците во политиката кон Украина.
Претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, уште еднаш ја нагласи обврската на Европската унија да ѝ помага на Украина како кандидат за пристап онолку долго колку што е потребно.
Сепак, унгарскиот премиер Виктор Орбан се спротивстави на испораката на муниција во Украина.
Орбан верува дека ова само ќе ја продолжи војната, но Унгарија не стави вето.
Унгарскиот премиер на Твитер испрати популистичка порака: „Ниту имиграција, ниту родова политика, ниту војна“.
Покрај надворешнополитичките теми, на дневен ред е и економијата – инфлацијата, високите цени на енергијата, недостатоците во синџирите на снабдување.
Шефовите на држави и влади разговараа за начините за намалување на зависноста на европските економии од Кина, со цел да се намали чувствителноста на надворешните економски шокови.
Ова би ја вклучило и реформата на пазарот на електрична енергија, но сепак е контроверзна.